Chiny prowadzą mediacje między Hamasem i Fatahem w sprawie Pekińskiej Deklaracji Jedności Palestyny

Chińskie media państwowe podały, że „Deklaracja Pekińska” – okrzyknięta punktem zwrotnym i oznaką rosnącej roli Chin jako pośrednika pokojowego w rozległych konfliktach – została podpisana przez przedstawicieli 14 frakcji palestyńskich.

Zdjęcia rozmów ukazały obecność Mahmouda al-Aloula, zastępcy przewodniczącego komitetu centralnego Fatahu, i Moussy Abu Marzouka, wyższego rangą członka Hamasu. Minister spraw zagranicznych Chin Wang Yi powiedział, że w spotkaniu uczestniczyli także ambasadorowie Egiptu, Rosji i Algierii.

Wang nazwał spotkanie „historycznym momentem wyzwolenia Palestyny” i w przemówieniu wygłoszonym po zakończeniu rozmów podkreślił „konsensus w sprawie ustanowienia tymczasowego rządu pojednania narodowego, który miałby rządzić Gazą po wojnie”.

Wang ponownie podkreślił wsparcie Chin dla zwołania dużej „międzynarodowej konferencji pokojowej” w celu wypracowania „kompleksowego, trwałego i stabilnego zawieszenia broni” oraz rozwiązania dwupaństwowego.

W centrum szerszej debaty na temat zakończenia zaciekłego, dziewięciomiesięcznego konfliktu w Strefie Gazy leży sposób, w jaki terytorium będzie zarządzane albo poprzez izraelską okupację, albo poprzez jakąś formę kontroli palestyńskiej. Autonomia Palestyńska kontrolowana przez Hamas lub Fatah.

W oświadczeniu stwierdzono, że zostanie utworzony palestyński rząd jedności nadzorujący Zachodni Brzeg, Jerozolimę i Gazę, który ostatecznie przeprowadzi wybory, podczas których przywódcy frakcji spotkają się i sporządzą plan działania.

Wspólne oświadczenie może być wyraźnym zwycięstwem dyplomatycznym Pekinu, ale analitycy od razu podeszli sceptycznie do perspektyw porozumienia, które jest dopiero najnowszym z długiej serii podobnych porozumień wynegocjowanych – a następnie zerwanych – pomiędzy obiema frakcjami. Walka o władzę zakończyła się w 2007 roku, kiedy Hamas przejął Strefę Gazy od urzędników Fatahu.

Poprzednia próba rozmów Pekinu między Hamasem a Fatahem w kwietniu zakończyła się bez wspólnego oświadczenia.

Po dziesięcioleciach preferowania pozostawienia spornej dyplomacji na Bliskim Wschodzie Stanom Zjednoczonym, w ostatnich latach Chiny budowały potencjalny pokój w niektórych z najtrudniejszych do rozwiązania gorących punktów na świecie.

„Polityka Chin na Bliskim Wschodzie różni się od polityki Zachodu” – powiedział Tang Zhichao, badacz z Chińskiej Akademii Nauk Społecznych. „Istnieje pilna potrzeba zaradzenia brakowi mediacji ze strony społeczności międzynarodowej” – stwierdził Tang, częściowo z powodu geopolitycznej marginalizacji świata zachodniego w kwestii palestyńskiej.

Pekin nałożył w zeszłym roku embargo między Iranem a Arabią Saudyjską, pozostawiając Waszyngton w niezręcznej sytuacji, gdy docenia ważny pakt na Bliskim Wschodzie zapewniony przez jego głównego geopolitycznego rywala.

„Bliski Wschód nie jest terytorium należącym do żadnego większego mocarstwa” – stwierdził nacjonalistyczny państwowy tabloid Global Times w opublikowanym w poniedziałek artykule redakcyjnym. Przyjmując „unikalny model mediacji dyplomatycznej”, Pekin – stwierdził – wywołał „falę pojednania” w regionie.

Chiny próbowały także zająć pozycję pośrednika w wojnie rosyjsko-ukraińskiej, promując 12-punktową propozycję jej zakończenia.

W czerwcu chińscy dyplomaci zbojkotowali rozmowy pod przewodnictwem Szwajcarii mające na celu zakończenie wojny na Ukrainie, twierdząc, że spotkanie było motywowane politycznie i bez Rosji nie miało żadnego znaczenia. Zamiast tego Pekin wraz z Brazylią zaproponowały odrębny program wynegocjowanego porozumienia.

Dmytro Kuleba, Minister Spraw Zagranicznych Ukrainy Przylot do Pekinu We wtorek przeprowadził rozmowy ze swoim chińskim odpowiednikiem, podczas których ma nadzieję pozyskać chińskie poparcie dla zakończenia rosyjskiej agresji.